‘Yav dede 21. Yüzyıla geldik hala eski kafadasın’, ‘Yav anne yıl olmuş 2019 hala şu telefonu düzgün kullanmayı bilmiyorsun…’ gibi sözleri çoğu gençten duyarız (hatta ben de). Bence kötünün iyisi var diyelim ve şapkamızı önümüze koyalım. Niye mi? İyi mi yapıyorlar kötü mü tam bilemiyoruz ama Amişler modern dünyayı çok ta takmıyor…
Kimdir Bu Amişler (Amishler) ?
Aslında Amiş mezhebi desek daha doğru olur. Daha çok ABD’nin Pensilvanya ve Ortabatı eyaletlerinde yaygın görülen bu yaşam tarzı, Hristiyan dinine ait Ortaçağ bir mezheptir. Amişler (Amishler) ismini Jacop Amman’dan almışlardır. “Bir insan ancak bilinçli hale gelince kendi dinini seçmeli” mottosu Katolikleri rahatsız edince baskılara dayanamayarak İsviçre’den (büyük çoğunluğu) ABD’ye göç etmişlerdir. Bazıları ise İstanbul, İzmir ve Kars’a yerleşmiştir. Halkımız Amişleri çok iyi benimsemişlerdir. Zaten Kars Kaşar peyniri de bu zamanlarda mutfağımızın bir köşesinde yer bulmuştur.
Fakat maalesef belli süre sonra İstanbul’da ki esrarengiz Amiş cinayetleri sonucu Ülkemizden de göç etmişlerdir. 8 sene İngilizce eğitim almalarına rağmen daha çok Almanca’nın Kuzey lehçesini kullanan Amişler, bizdeki “en az 3 çocuk” mantığını iyice benimsedikleri için 2026 yılında nüfuslarının yaklaşık 500.000 olması beklenmektedir. Geçimlerini ise tarım, hayvancılık ve marangozculuktan (sadece tahta) sağlamaktadır.
Dünya’yı Çok Takmadıklarını Gösteren Örnekler;
1- Tabi ki elektrik yok, Aydınlanma için gaz lambası kullanıyorlar.
2- Ne kadar bazı temel teknolojileri (köyde 1 telefon) nadir kullansalar da teknolojiye karşılar.
3- Paranın önemi yok. Yani eski usül takas diyebiliriz.
4- Arabalar yerine at arabalarını kullanıyorlar.
5- Fotoğraf, video olayına da karşılar.
6- Kendilerini devlete karşı sorumlu hissetmiyorlar (vergi vermek).
7- Eğitim 8 sene zorunlu, gerisi tercihen..
8- Genelde 18-20 yaş arası evlenilir ve başka mezhepten, topluluktan biri ile evlenmek çok zor.
9- Erkekler için evlilik belirtisi “no bıyık yes sakal”.
10- Kadınlar için ise; başlarında siyah örtü varsa bekar, beyaz örtü varsa evlidir. Ayrıca bu inanışa göre makyaj yapmak ve gösterişli kıyafetler giymek günahtır.
Kaynakça:
